یادگیری در نوجوانان از موضوعات مهم در حوزه آموزش و مهارتآموزی است. در لحظۀ اول، تعریف یادگیری برای همه ساده و روزمره به نظر میرسد. اما تعاریف بسیار مختلفی از یادگیری وجود دارد. معروفترین تعریفی که از یادگیری در دسترس است را کیمبل منتشر کرده است. او یادگیری را اینچنین تعریف میکند:
یادگیری تغییر نسبتاً پایدار در توان رفتاری است که در نتیجه تمرین تقویت شده رخ میدهد.
اگر بتوانیم الگوی یادگیریمان را طوری تنظیم کنیم که با سرعت بیشتر و شاید حتی راحتتر آموزش ببینیم میتوانیم موفقتر باشیم. همچنین در زمانمان صرفه جویی میشود و بازدهیمان بالاتر میرود. یادگیری اصولی در نوجوانان میتواند به آنها کمک کند تا در انتخاب مسیرشغلی خود به بهترین شکل عمل کنند.
در این مقاله به دنبال آشنایی با راهکارهایی موثر برای یادگیری در نوجوانان هستیم.
نقش یادگیری در زندگی نوجوانان
ابتدا بهتر است میزان تاثیر یادگیری در زندگی را باهم بررسی کنیم. بررسی کنیم ببینیم یادگیری چه نقشی را در زندگی انسانها ایفا میکند.
یادگیری در تمامی صحنههای زندگی هر فرد نمایان است. نمیتوانیم یادگیری را تنها به آموزش مطالب درسی یا مهارتهای خاص خلاصه کنیم. یادگیری بعدهای زیادی دارد، از جمله بهبود هیجانی، رشد شخصیتی و تعامل اجتماعی که همگی نیاز به یادگیری و رشد دارند.
همۀ ما یاد میگیریم که از چه چیزهایی باید بترسیم، چه چیزهایی را دوست داشته باشیم، چه چیزهایی خوب هستند چه چیزهایی بد هستند و… . همین تفاوتهاست که باعث پیشرفت و تفاوتهای انسانها با یکدیگر و یا حتی تفاوت یک نسل با نسل بعدی یا قبلی میشود. فراموش نکنیم که تربیت نیروی انسانی ماهر و کارآمد در گرو آموزش صحیح و یادگیری است.
راهکارهایی برای یادگیری بهتر نوجوانان
نوجوانی سن مهمی برای یادگیری است. نه اینکه آموزش و یادگیری در سنین دیگر اهمیتی نداشته باشند، خیر.
در سنین نوجوانی افراد بیشترین حجم آموزش تربیت و مهارت را دریافت میکنند. آموزشهای این مقطع بسیار مهم است. علاوه بر این دانشآموزان باید در سنین نوجوانی با یادگیری عمیق مطالب مختلف؛ استعدادها و علایقشان را کشف کنند. به این ترتیب افراد بیشتری موفق میشوند برای آیندهشان هدفهای خوبی را مشخص کنند و همچنین رشته درستی را در انتخاب دانشگاه انتخاب کنند.
اشتباهاتی که والدین در انتخاب رشته تحصیلی دانشآموزان یا حتی دانشجویان انجام میدهند بر روی فرآیند یادگیری اثر بدی دارد. در قسمت بعدی چند راهکار برای بهبود کیفیت یادگیری در نوجوانان ارائه کردیم. این راهکارها برای سنین دیگر نیز قابل استفاده هستند.
تاثیر یاداشت برداری در یادگیری در نوجوانان
همانطور که میدانید یادگیری شامل بخشهای مختلفی میشود. یکی از مهمترین مرحلههای یادگیری که اکثر افراد فراموش میکنند. مرحله مرور مطالب و تثبیت آموختههاست. افراد ساعتها وقت میگذارند تا مطالبی را یاد بگیرند اما پس از دو یا سه ماه اگر همان مطالب از آنها بپرسید قادر نخواهند بود برایتان توضیح دهند. چرا که مرحله مرور را فراموش کردند.
یکی از روشهای خوب برای سومین مرحله مرور در یادگیری بهرهوری از یادداشتبرداری است. تلگراف بار و خلاصهوار آن چه را که آموختهاید یادداشت کنیم و پس از ده روز به این یادداشت نگاهی بیاندازید. روشهای متفاوتی وجود دارند که به شما کمک میکنند تا آموزشهایتان را تثبیت کنید. این روشها بازههای زمانی مختلفی به شما پیشنهاد میکنند، تا در همان بازهها مرور را انجام دهید و آموزش را تثبیت کنید.
به کارگیری در دنیای واقعی
یکی از بهترین روشهایی که به نوجوانان کمک میکند تا آنچه را آموخته اید تثبیت کنید به کارگیری آن آموزش و مهارت در زندگی واقعی است. درست است که در مدارس ما مطالبی آموزش داده میشوند که در زندگی واقعی عملاً مورد استفاده قرار نمیگیرد، اما با کمی تلاش میتوانید برخی از این اطلاعات و آموزشها را در زندگی واقعی استفاده کنیم. این پروسه هم به نوجوان کمک میکند تا کیفیت زندگیاش را ارتقا دهد و هم به تثبیت یادگیری و تقویت مهارتهای او کمک شایانی میکند.
زمان یادگیری
یادگیری نقش بسیار مهمی در زندگی نوجوانان و جوانان دارد. برخی از افراد معتقد بودند که بهترین زمان یادگیری برای مغز ساعات اولیه صبح است. برخی دیگر معتقدند زمان یادگیری از فردی به فرد دیگر متفاوت است. یعنی بهتر است شما بهترین زمان یادگیری مغز خودتان را پیدا کنید.
بدیهی است که اگر آدم سحرخیزی هستید بهترین ساعات برای یادگیری همان ساعات ابتدایی صبح است. اما شخصی که کلا سحرخیز نیست و نمیتواند زود بخوابد صبح زود برای یادگیریاش مناسب نیست. چرا که این شخص در ساعات اولیه صبح خوابآلود است و مغزش کارآیی لازم برای یادگیری را ندارد.
برای رفع این معضل پیشنهاد میکنیم هر فرد به کارایی مغز خود در ساعات مختلف روز توجه کند و بهترین ساعت برای یادگیری را پیدا کند. ساختن روتین و شرطی کردن مغز نیز میتواند کمک به سزایی به یادگیری شما کند.
تمرین منظم
نظم هم میتواند در پروسه یادگیری به شما کمک کند. البته تمرین منظم بیشتر برای یادگیری مهارتها توصیه می شود شما هم اگر میخواهید در مهارتی متخصص شوید باید آن مهارت را تمرین کنید.
شاید قانون ده هزار ساعت را شنیده باشید. قانون ده هزار ساعت بر این اساس است که اگر شخصی ده هزار ساعت از زمان زندگی خود را صرف انجام حرفه یا مهارت خاصی بکند بدون شک در آن مهارت متخصص میشود و احتمال بسیار قوی در آن مهارت موفق خواهد بود.
سخن پایانی
یادگیری بسیار اهمیت دارد، اما به این توجه کنید که قبل از اینکه یاد بگیرید که چگونه یاد بگیریم باید چه چیزهایی را یاد بگیریم! انتخاب مهارتهایی که قصد آموختن آنها را دارید بسیار مهم است. آنها را با توجه و استدلال انتخاب کنید. مهارتهایی که یاد میگیرید در آینده باعث موفق شدن یا موفق نشدن شما در زمینه کاریتان میشوند. حتی همین مهارتها هستند که باعث میشوند بتوانید کار مورد علاقهتان را پیدا کنید. پس مراقب باشید که چه چیزیهایی را میآموزید.