دانشآموزانی که بعد از اتمام دوره متوسطه اول قصد دارند تا به انتخاب رشتههای مهارتی بپردازند با دو گزینه رشتههای فنی و حرفهای و کاردانش مواجه میشوند. در این مقاله قصد داریم تا به تفاوت فنی و حرفهای با کاردانش بپردازیم. شناخت این تفاوت به دانشآموزان کمک میکند تا بتوانند انتخاب درستی داشته باشند.
مهمترین تفاوت فنی و حرفه ای با کاردانش
نکته مهم در مورد رشتههای فنی و حرفه ای و کاردانش این است که طول دوره در هر دو مورد سه سال تحصیلی خواهد بود. معمولا دروسی که در هر دو مقطع تدریس میشوند جنبه عملی و کارگاهی دارند. اما در رشتههای فنی و حرفهای مباحث تئوری بیشتری تدریس میشود. مهمترین تفاوتهای فنی و حرفه ای با کاردانش عبارتند از:
- شرایط ورود به شاخه فنی و حرفهای به لحاظ میانگین نمرات مقطع متوسطه اول کمی سختتر است.
- در شاخه فنی و حرفهای مباحث تئوری بیشتری تدریس میشود. به همین دلیل بسیاری از دانشآموزان معتقدند رشتههای فنی و حرفهای به نسبت کاردانش مشکلتر هستند.
- دروس عملی و کارگاهی رشتههای کاردانش بیشتر است. با توجه به اهمیت دروس عملی در شاخه کار و دانش فارغالتحصیلان این شاخه بعد از اتمام تحصیلات آمادگی بیشتری برای ورود به بازار کار دارند.
- شاخه کاردانش دارای رشتههای متنوعی است. به همین دلیل علاقهمندان به کارهای فنی به راحتی میتوانند رشته تحصیلی مدنظر خود را انتخاب کرده و به ادامه تحصیل بپردازند.
- فارغالتحصیلان فنی و حرفهای از آنجایی که مباحث تئوری بیشتری را میخوانند برای ورود به دانشگاه مشکل کمتری دارند. تعداد ساعات حضور در هنرستانها در دانشآموزان فنی و حرفه ای بیش از کاردانش است.
ایجاد فرهنگ مهارتآموزی
علیرغم تمامی تفاوتهایی که بین رشتههای فنی و حرفه ای با کاردانش وجود دارد، یک تشابه اصلی بین آنها قرار گرفته است. دانشآموزان هر دو شاخه فنی و کاردانش با فراگیری مهارتهای بازار کار زمینه مناسبی را برای اشتغال سریع برای خود فراهم میکنند. اتفاقی که به راحتی در رشتههای نظری رخ نمیدهد.
متأسفانه در حال حاضر بزرگترین مشکل جامعه ایرانی بیکاری جوانان است. بخشی از این بیکاری به علت معضلات اجتماعی ایجاد شده اما بخش عمده آن مرتبط با نداشتن مهارت در کارجویان میباشد.
جدا از تفاوت بین رشتههای فنی و حرفه ای با کاردانش، اگر فارغالتحصیلان این دو شاخه به خوبی آموزش ببینند میتوانند به عنوان تکنسینهای فنی نقش مهمی را در بهبود بهرهوری فضای کسب و کار ایجاد کنند.
آینده شغلی در رشتههای فنی و حرفهای و کاردانش
یکی از تفاوتهای مهم بین رشتههای فنی و حرفه ای با کاردانش آینده شغلی در آنهاست. دانشآموزان کاردانش به این هدف آموزش میبینند که بعد از پایان دوران متوسطه دوم، خیلی سریع وارد بازار کار شوند. امّا در دانشآموزان فنی و حرفهای مباحث عملی در کنار مباحث تئوری به گونهای آموزش داده میشود تا دانشآموزان فنی و حرفه ای امکان ورود به دانشگاه را نیز داشته باشند.
البتّه دانشآموزان کاردانش نیز این امکان را دارند تا با خواندن مباحث تئوری و شرکت در کنکور مشترک با دانشآموزان فنی و حرفهای به دانشکدههای فنی راه پیدا کنند.
تفاوت مهم دیگر بین دانشآموزان فنی و حرفهای با کاردانش این است که در شاخه فنی مباحث ریاضی بیشتری به مهارتآموزان ارائه میشود. به همین دلیل دارای پایه محاسباتی و نظریه قویتری به نسبت دانش آموزان کاردانش هستند.
فنی و حرفهای یا کاردانش؛ کدامیک برای ادامه تحصیل بهتر هستند؟
در بالا به تفاوتهای اساسی بین دو شاخه فنی و حرفهای با کاردانش پرداختیم. در سلسله مقالات دیگری نیز به معرفی رشتههای فنی و حرفهای و همچنین معرفی رشتههای کاردانش اقدام نمودهایم که برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید به این مقالات مراجعه کنید.
برای پاسخگویی به سوال مهم انتخاب بین فنی حرفه ای و کاردانش در دانشآموزان؛ باید بگویم که هر دو رشته دارای مزایایی هستند. یک دانشآموز باید به بررسی توان و بنیّه علمی خود و همچنین هدف آینده شغلیاش بپردازد و سپس به انتخاب یکی از این دو شاخه اقدام کند.
نکته مهم این است که با انتخاب ادامه تحصیل در هنرستان فنی یا کاردانش این شانس برای دانشآموزان فراهم میگردد تا در کنار تحصیلات زمینههای لازم برای اشتغال آنها در آینده فراهم شود. یک جامعه پویا برای اینکه بتواند به رشد مناسب اقتصادی، سیاسی و اجتماعی برسد نیاز دارد تا نیروهای انسانی توانمند برای تمامی بخشهای خود را در اختیار داشته باشد. آموزش در هنرستانها میتواند زمینه تربیت نیروی کار ماهر برای صنایع مختلف را ایجاد کند. توجه به فرهنگ اشتغالآفرینی و مهارتورزی میتواند به لحاظ اقتصادی کشور را رشد دهد و جلوی مهاجرت بیرویه نیروی انسانی متبحّر را بگیرد.
انتخاب رشته هدفمند
تفاوتی نمیکند که شما در رشتههای فنی و حرفه ای یا کاردانش تحصیل کنید، آن چیزی که بیش از همه اهمیت دارد و باید مورد توجه قرارگیرد کاربردی بودن رشتهی فنی است که شما انتخاب کردهاید. متاسفانه دولت و وزارتخانههای آموزش و پرورش و کار و امور اجتماعی توجه چندانی به وضعیت اشتغال ندارد. به همین دلیل در برخی از شرایط شاهد هجوم گسترده به سمت یک رشته خاص میشویم.
این اتفاق باعث میشود تا بعد از چند سال، آن رشته از ظرفیت خوبی برخوردار نباشد و فارغالتحصیلان در آن رشته بیکار باقی بمانند. به همین دلیل سازمانهای مردم نهادی همچون مجمع خیرین توسعه و ترویج آموزش فنی و حرفهای قصد دارند تا با تسهیلگری به دانشآموزان برای انتخاب رشته صحیح کمک کنند. همچنین مجمع به عنوان واسطه بین هنرستانهای فنی و حرفهای یا کاردانش با صنایع عمل میکند و ظرفیت اشتغال را برای فارغ التحصیلان این دو شاخه مهارتی فراهم می آورد.
سخن پایانی
تفاوت در رشتههای فنی و حرفهای با کاردانش چندان زیاد نیست. نکته مهم در انتخاب رشته برای دانشآموزان این است که به انتخاب رشتههای مهارتی بپردازند که زمینه اشتغال و موفقیت شغلی آنها در آینده را فراهم آورد. مهمترین موضوع در انتخاب رشته فنی میزان علاقه و انگیزه در فرد است. البتّه باید در کنار آن به ظرفیتهای موجود در بازار کار توجه داشت. برای مشاوره و دریافت اطلاعات تکمیلی درباره ظرفیتهای موجود در رشتههای فنی و حرفهای با کاردانش با ما تماس بگیرید.